Bilindiği üzere, ülkemizden Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yönelik taşımacılıkta ve ticarette en önemli sorunların başında yer alan Macaristan transit geçiş belgesi sorununa çözüm bulunabilmesi amacıyla, Macaristan tarafı ile 25-26 Kasım 2020 tarihinde video-konferans yoluyla Kara Ulaştırması Karma Komisyon (KUKK) Toplantısı gerçekleştirilmiş ve mevcut kotaların aynı kalması, ayrıca Macaristan geçerli UBAK belgelerinin Macaristan’da kullanılmaması kaydıyla deneme amaçlı olarak 74.000 adet transit (mevcut 36.000 kota ile birlikte 110.000 belge) ve 2.000 adet ilave ikili (mevcut 3.000 kota ile birlikte 5.000 adet) geçiş belgesi verilmesi kararlaştırılmıştı.
1 Eylül 2021 tarihi itibariyle, ülkemizden gerçekleştirilen uluslararası (ihraç) taşımalar dikkate alındığında, taşımalarımızın bir önceki yılın aynı dönemine nazaran %20 artış gösterdiği görülmektedir. Macaristan transit geçilerek gidilen ülkelerde ise, bu oranın üzerinde artış sağlanmıştır (Slovakya %59, Çekya % 37, Polonya % 43, Almanya % 29, Fransa % 33, Hollanda % 35, Belçika % 29, İspanya % 39). Transit sorununun çözülmesi ile birlikte, Macaristan transit güzergahının kullanımında yaşanan % 89’luk artış, 2021 yılında taşımacılarımızın AB pazarlarına daha rahat erişebilmelerine imkan sağlamış, dünyadaki konteyner krizine rağmen ülkemiz ihracatı artarak devam etmiştir.
Taşımacılarımızın ikili taşıma pazarında UBAK kullanamadıkları dikkate alındığında, Bakanlığımızca çeşitli tedbirler alınmış, ilk 8 ayda Macaristan’a ihracatımızda gözlemlenen % 24’lük artış, ihracatımızın yeni uygulamadan en az şekilde etkilendiğini göstermiştir.
Bununla birlikte, ikili belge sayısının daha da arttırılması ve ikili taşıma pazarında firmalarımızın daha fazla belge alabilmesi amacıyla, Macaristan tarafı ile görüşmeler devam etmektedir. 5-6 Mayıs 2021 ve 8-9 Eylül 2021 tarihlerinde gerçekleştirilen KUKK toplantıları ile hem yeni uygulama hem de ikili taşımacılık pazarı detaylı olarak değerlendirilmiştir.
Bakanlığımız Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürü Murat BAŞTOR ile Macaristan İnovasyon ve Teknoloji Bakanlığı Kara ve Demiryolu Taşımacılığı İdaresi Başkanı Kornel KOVACS başkanlığında 8-9 Eylül 2021 tarihlerinde video-konferans yoluyla KUKK Toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantı sonunda imzalanan Protokol ile geçiş belgesi kotaları aynen muhafaza edilmiş, ayrıca aşağıdaki kararlar alınmıştır;
- 2021 yılında Türk tarafına ilave 1.000 adet ikili ve 5.000 adet transit geçiş belgesi verilecektir (Alınan bu belgeler ile, Macaristan ikili geçiş belgeleri her ayın 1’inde ve 15’inde dağıtılmaya devam edecektir),
- 2022 yılında da deneme süreci devam edecektir; buna göre, Macaristan’da UBAK belgeleri kullanılmamaya devam edecek, buna mukabil Türk tarafının talebi üzerine sınırsız sayıda ilave transit belgesi verilecektir (ilk etapta teati edilecek belge sayısı 130.000 adet olarak belirlenmiştir).
- Macaristan’dan Irak’a yönelik taşımalar için, taşımacılarımıza kota olarak 500 adet 3. ülke geçiş belgesi verilecektir (2021 yılında 250 adet ilave belge verilmiştir).
- Taraflar görüşmelere devam edecek olup, 2022 yılı Nisan ayında KUKK Toplantısı yaparak ikili taşımacılık pazarını ve deneme sürecini yeniden değerlendireceklerdir.
Ayrıca, BiREG sisteminde yaşanan sıkıntılar yeniden dile getirilmiş, Türkiye’ye muafiyet tanınması konusundaki talebimiz yinelenmiştir.
Taşımacılarımıza saygıyla duyurulur.